Hoe beïnvloedt koffie de bloedsuikerspiegel en diabetes?

Type 2-diabetes is wereldwijd een enorm gezondheidsprobleem.

Ongeveer 29 miljoen mensen, of 9% van alle Amerikaanse volwassenen, hadden diabetes type 2 in het jaar 2012 (1).

Interessant is dat langetermijnstudies een verband hebben gelegd tussen koffie drinken en een verlaagd risico op diabetes type 2 (2, 3).

Maar vreemd genoeg hebben veel kortetermijnstudies aangetoond dat koffie en cafeïne de bloedsuikerspiegel en het insulinegehalte kunnen verhogen (4, 5, 6).

Waarom dit gebeurt is niet volledig bekend, maar er zijn verschillende theorieën.

Dit artikel onderzoekt de kortetermijn- en langetermijneffecten van koffie op bloedsuiker en diabetes.

Koffiedrinkers hebben een lager risico op diabetes type 2

De gezondheidsvoordelen van het drinken van koffie zijn goed gedocumenteerd.

In observationele studies wordt koffie gekoppeld aan een verlaagde bloedsuikerspiegel en insulinespiegels, die belangrijke risicofactoren zijn voor type 2-diabetes (7).

Bovendien is regelmatige of decaf koffie drinken op regelmatige basis gekoppeld aan een 23-50% lager risico om type 2 diabetes te ontwikkelen (3, 8, 9, 10, 11).

Studies hebben ook aangetoond dat elke dagelijkse kop koffie die je consumeert dit risico met 4-8% kan verlagen (3, 8).

Bovendien hebben mensen die dagelijks 4-6 kopjes koffie drinken een lager risico op diabetes type 2 dan mensen die minder dan 2 kopjes per dag drinken (12).

Bottom Line: Regelmatig koffie drinken is gekoppeld aan een 23-50% lager risico op type 2 diabetes. Elke dagelijkse beker is gekoppeld aan een 4-8% lager risico.

Koffie en cafeïne kunnen bloedsuiker verhogen

Er bestaat een grote paradox tussen de langetermijn- en kortetermijneffecten van koffie.

Kortetermijnstudies hebben cafeïne en koffieconsumptie gekoppeld aan verhoogde bloedsuikerspiegels en insulineresistentie (13).

Een recente studie toonde aan dat een enkele portie koffie, die 100 mg cafeïne bevat, een negatief effect kan hebben op de controle van de bloedsuikerspiegel bij gezonde maar dikke mannen (14).

Andere kortetermijnstudies - zowel bij gezonde personen als bij type 2 diabetici - tonen aan dat het consumeren van cafeïnehoudende koffie de bloedsuikerspiegelregeling en insulinegevoeligheid na de maaltijd verminderde (13, 15, 16).

Dit gebeurt niet met cafeïnevrije koffie, wat erop wijst dat cafeïne de stof is die de piek in de bloedsuikerspiegel veroorzaakt. De meeste onderzoeken naar cafeïne en bloedsuikerspiegel kijken namelijk rechtstreeks naar cafeïne en niet naar koffie (4, 5, 6).

Sommige studies hebben geprobeerd dit probleem aan te pakken, wat aantoont dat de effecten van cafeïne en gewone koffie niet hetzelfde zijn (17).

Kort overzicht: Kortetermijnstudies tonen aan dat cafeïne kan leiden tot verhoogde bloedsuikerspiegels en verminderde insulinegevoeligheid.

Hoe worden gewone koffiedrinkers beïnvloed?

Sommige kortetermijnstudies hebben aangetoond dat mensen die veel koffie drinken, geen verhoogde bloedsuikerspiegel en insulineniveaus hebben (18, 19).

In feite hebben sommigen verbeteringen gezien in de vetcel- en leverfunctie, met verhoogde niveaus van nuttige hormonen zoals adiponectine.

Deze factoren kunnen gedeeltelijk verantwoordelijk zijn voor de voordelen van langdurig koffiegebruik.

Eén studie onderzocht de effecten van koffie op te zware, niet-gebruikelijke koffiedrinkers met licht verhoogde nuchtere bloedsuikerspiegel (20).

In drie willekeurige groepen dronken deelnemers gedurende 16 weken 5 kopjes cafeïnehoudende koffie, cafeïnevrije koffie of geen koffie.

De cafeïnehoudende koffiegroep had significant lagere bloedsuikerspiegel, terwijl er geen verandering werd waargenomen in de andere twee groepen.

Na correctie voor enkele verstorende factoren, waren zowel cafeïnehoudende koffie als cafeïnevrije koffie gekoppeld aan een bescheiden daling van de bloedsuikerspiegel na 16 weken.

Hoewel er altijd individuele variabiliteit is, lijken de negatieve effecten op de bloedsuikerspiegel en het insulineniveau in de loop van de tijd gelijkmatig.

Met andere woorden, de bloedsuikerspiegel en het insulinegehalte kunnen toenemen als u koffie gaat drinken. Na een paar weken of maanden kunnen uw niveaus echter nog lager worden dan voordat u begon.

Conclusie: Gewone koffiedrinkers lijken niet te worden beïnvloed door een verhoogde bloedsuikerspiegel of insulinespiegels. Uit een 4-maanden durende studie bleek dat het drinken van koffie na verloop van tijd in feite leidde tot een verlaging van de bloedsuikerspiegel.

Heeft Decaf Coffee dezelfde gevolgen?

Studies hebben aangetoond dat cafeïnevrije koffie gekoppeld is aan de meeste van dezelfde gezondheidsvoordelen als gewone koffie, inclusief een verlaagd risico op diabetes type 2 (3, 8, 10, 20).

Aangezien cafeïnevrij slechts kleine hoeveelheden cafeïne bevat, heeft het minder krachtige stimulerende effecten dan cafeïnehoudende koffie.

En in tegenstelling tot cafeïnehoudende koffie, is cafeïnezuur niet in verband gebracht met een significante verhoging van de bloedsuikerspiegel (15, 16).

Dit ondersteunt de hypothese dat cafeïne mogelijk verantwoordelijk is voor de kortetermijneffecten op de bloedsuikerspiegel, in plaats van andere stoffen in koffie (21).

Daarom kan cafeïnevrije koffie een goede optie zijn voor mensen die verhoogde bloedsuikerspiegels ervaren na het drinken van gewone koffie.

Bottom Line: Decaf-koffie is niet in verband gebracht met dezelfde stijging van de bloedsuikerspiegel en insulinespiegels als gewone koffie. Decaf is misschien een goede optie voor mensen met bloedsuikerproblemen.

Hoe kan koffie de bloedsuikerspiegel verhogen, maar toch het risico op diabetes verlagen?

Er is hier een duidelijke paradox: koffie kan de bloedsuikerspiegel op korte termijn verhogen, maar helpt op de lange termijn diabetes type 2 te voorkomen.

De reden hiervoor is eigenlijk onbekend. Onderzoekers hebben echter enkele hypotheses bedacht.

Het volgende is een verklaring voor de negatieve kortetermijneffecten:

• Adrenaline: Koffie verhoogt de adrenaline, waardoor de bloedsuikerspiegel gedurende korte tijd kan stijgen (13, 22).

Daarnaast zijn hier verschillende mogelijke verklaringen voor de gunstige langetermijneffecten:

• Adiponectine: Adiponectine is een eiwit dat helpt bij het reguleren van de bloedsuikerspiegel. Het is vaak laag bij diabetische personen. Gewone koffiedrinkers hebben verhoogde niveaus van adiponectine (23).
• Geslachtshormoon bindend globuline (SHBG): Lage niveaus van SHBG hangen samen met insulineresistentie.Sommige onderzoekers suggereren dat SHBG toeneemt met de consumptie van koffie en kan daarom diabetes type 2 helpen voorkomen (24, 25, 26).
• Andere componenten in koffie: Koffie is rijk aan antioxidanten. Deze kunnen de bloedsuikerspiegel en het insulineniveau beïnvloeden, waardoor de mogelijk negatieve effecten van cafeïne worden verminderd (4, 8, 17, 21, 27, 28).
• Tolerantie: Het lijkt erop dat het lichaam na verloop van tijd een tolerantie voor de cafeïne kan opbouwen, waardoor het beter bestand is tegen veranderingen in de bloedsuikerspiegel (8).
• Leverfunctie: Koffie kan het risico op niet-alcoholische leververvetting verminderen, wat sterk samenhangt met insulineresistentie en type 2-diabetes (29, 30, 31).

Kort gezegd: koffie kan zowel pro-diabetische als anti-diabetische effecten hebben. Voor de meeste mensen lijken de anti-diabetische factoren echter op te wegen tegen de pro-diabetische factoren.

Bottom Line: Er zijn een paar theorieën over waarom de effecten van koffie op de korte en lange termijn verschillen. Toch is koffie voor de meeste mensen gekoppeld aan een verminderd risico op diabetes type 2.

Take Home Message

Hoewel de exacte mechanismen onbekend zijn, zijn er veel aanwijzingen dat koffiedrinkers een veel lager risico hebben om type 2 diabetes te ontwikkelen.

Anderzijds tonen korte-termijnonderzoeken aan dat koffie de bloedsuikerspiegel en het insulinegehalte kan verhogen.

Het is belangrijk om op te merken dat het drinken van koffie verschillende effecten kan hebben op verschillende mensen (32).

Als u diabetes heeft of als u problemen heeft met de bloedsuikerspiegel, moet u uw bloedsuikerspiegels controleren en zien hoe ze op het koffieconsumptie reageren.

Als koffie uw bloedsuikerspiegels aanzienlijk verhoogt, kan decaf een betere keuze zijn.

Uiteindelijk moet je wat zelfexperimenten uitvoeren om te zien wat voor jou het beste werkt.